علل عدم حضور نظامی ناتو در خاورمیانه و شرایط تسهیل کننده حضور این اتحادیه در آینده- قسمت ۹

فصل چهارم
این فصل نشان می دهد که سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در پی اهداف ایالات متحده امریکا حداقل در چهار زمینه دخالت خود را در اروپا و آسیا آغاز کرده است. پس از فروپاشی شوروی خلاء قدرت در آسیا و اروپا مشاهده گردید و امریکا برای پر کردن آن خلاء مبادرت به دخالت نمود و در این رهگذر یا به صورت یک جانبه وبا همکاری بریتانیا (مانند حمله به عراق) و یا در چارچوب ناتو (مانند کوزوو) وارد عمل شده است. دخالت ناتو درچهار زمینه زیر طراحی شده و حتی الامکان سازمان ملل ناتو سعی کرده است این دخالت ها را در چارچوب اجابت اهداف منشور سازمان ملل توجیه نماید:

• • چنانچه در کشوری جنگ داخلی باشد بنحوی که صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی را تهدید نماید (مانند بالکان)

• • چنانچه در کشوری نقض فاحش حقوق بشر و حقوق بشر دوستانه نقض گردد (لیبی)

• • چنانچه کشوری درصدد تحصیل سلاح های کشتار جمعی و هسته ای باشد (قضیه ادعائی عراق)

• چنانچه کشوری از تروریسم حمایت نماید (افغانستان)

گسترش ناتو به شرق و اهداف آمریکا
الف)هژمونی آمریکا
آمریکا پس از جنگ جهانی دوم تنها کشور قدرتمندی بود که در خاکش مستقیماً در معرض جنگ نبود از این رو بلافاصله پس از جنگ نقش یک قدرت هژمون کنترل کننده را به دست آورد.
هژمونی آمریکا در عرصه سیاسی: شامل مدیریت تعامل و تقابل با اتحاد جماهیر شوروی، حفظ اتحادیه نظامی غرب (ناتو) و برقراری نظم جدیدی در کشورهای جهان سوم بود.
هژمونی آمریکا درعرصه اقتصادی: نیز امپراطوری آمریکا با حاکمیت دلار و ایجاد نهادهایی چون صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی سلطه خود را اعمال می‌نمود.
در این دوران آ‌مریکا از ایجاد تغییرات اجتماعی رادیکال در اروپا جلوگیری می‌نمود و برای این منطقه رفاه اقتصادی و اشتغال فراهم می‌کرد، اروپا بدون حمایت آمریکا خود را قادر به رویارویی با خطر شوروی نمی‌دید و این مسئله به گسترش هژمونی آمریکا به اروپا کمک می‌کرد، در دهه ۱۹۵۰ آمریکا حدوداً نیمی از تولید ناخالص داخلی جهان را به خود اختصاص داده بود، هر چند این برتری فاحش در طول دهه‌های بعد رو به زوال نهاد. (امینیان، ۱۳۸۰: ۲۲۴) جدول زیر سطح هژمونی آمریکا را با استفاده از شاخص‌های اقتصادی و نظامی مشخص می‌کند.